Wypadki w miejscu pracy nie tylko niosą ze sobą koszty finansowe i logistyczne, ale – co najważniejsze – mogą prowadzić do zagrożenia zdrowia i życia pracowników. Choć wiele firm inwestuje w środki ochrony osobistej, szkolenia BHP i oznakowanie przestrzeni, często brakuje im narzędzi do bieżącej kontroli zachowań i reakcji w czasie rzeczywistym.
Tu z pomocą przychodzi analiza wideo oparta na sztucznej inteligencji (AI) – technologia, która potrafi nie tylko nagrywać, ale także rozumieć i reagować na sytuacje zagrożenia, zanim jeszcze dojdzie do wypadku.
Dane: co mówią statystyki?
W 2022 roku w Unii Europejskiej odnotowano ok. 2,97 mln wypadków zawodowych skutkujących co najmniej 4 dniami niezdolności do pracy oraz 3 286 wypadków śmiertelnych. Główne przyczyny to upadki, urazy związane z maszynami, kolizje i przeciążenia mięśniowo-szkieletowe – szczególnie częste w branżach takich jak produkcja, budownictwo i logistyka1.
Średnie koszty leczenia, rehabilitacji i odszkodowania różnią się w zależności od rodzaju i ciężkości urazu lub choroby, kraju oraz systemu opieki zdrowotnej i zabezpieczenia społecznego. Na przykład w Wielkiej Brytanii średni koszt urazu związanego z pracą w 2018/19 r. wyniósł 8500 funtów2. To jednak tylko bezpośrednie koszty, które nie uwzględniają strat produktywności czy wpływu na reputacje firm.
Monitorowanie przestrzegania zasad bezpieczeństwa przy wykorzystaniu analizy obrazu to technologia, która może służyć jako strategiczne narzędzie, które pozwala firmom chronić pracowników i jednocześnie ograniczać straty finansowe.
Co to jest analiza wideo AI?
Analityka wideo z AI to system, który łączy kamery przemysłowe z oprogramowaniem analizującym obraz w czasie rzeczywistym. Sztuczna inteligencja potrafi:
- rozpoznawać obiekty (np. ludzi, pojazdy, maszyny),
- wykrywać zachowania (np. upadek, kolizję, niebezpieczny ruch),
- identyfikować naruszenia zasad bezpieczeństwa (np. brak kasku, wejście do strefy niebezpiecznej),
- automatycznie powiadamiać odpowiednie osoby lub uruchamiać alarm.
Jak analiza wideo pomaga ograniczyć wypadki?
1. Wykrywanie niebezpiecznych zachowań w czasie rzeczywistym
System analizy obrazu AI może wykryć:
- wejście do strefy zakazanej,
- zbyt szybki ruch pojazdu (np. wózka widłowego) lub przekroczenie wyznaczonych linii komunikacyjnych,
- kolizję lub inne wypadki,
- brak pracownika na stanowisku (np. operatora maszyny),
- długotrwałe unieruchomienie pracownika (sygnał omdlenia).
Dzięki temu możliwa jest natychmiastowa reakcja, zanim incydent przerodzi się w poważny wypadek.
2. Automatyczna kontrola stosowania środków ochrony osobistej (PPE)
System wizyjny może wykryć:
- brak kasku,
- brak kamizelki ostrzegawczej,
- nieużywanie okularów ochronnych lub rękawic.
Firmy mogą dzięki temu zautomatyzować egzekwowanie zasad BHP – bez konieczności ręcznej kontroli.
3. Identyfikacja wzorców zagrożeń
Zebrane dane pozwalają analizować, gdzie i kiedy najczęściej dochodzi do niebezpiecznych sytuacji:
- która strefa jest najczęściej naruszana,
- które zmiany lub zespoły są bardziej narażone,
- które typy działań prowadzą do najczęstszych incydentów.
To podstawa do lepszych szkoleń, zmian layoutu hali czy wzmocnienia oznakowania.
Przykłady zastosowań w różnych branżach
Analiza wideo z AI znajduje zastosowanie w wielu środowiskach pracy – od przemysłu ciężkiego po logistykę. Poniżej opisujemy, jak konkretne sektory wykorzystują tę technologię do poprawy bezpieczeństwa:
Przemysł i produkcja
W zakładach produkcyjnych AI wspiera kontrolę stosowania środków ochrony osobistej, takich jak kaski, kamizelki ostrzegawcze czy rękawice. System potrafi automatycznie wykryć brak wyposażenia u pracownika wchodzącego do strefy niebezpiecznej. W jednym z europejskich zakładów automotive wdrożenie takiego systemu pozwoliło zmniejszyć liczbę incydentów związanych z PPE o ponad 20% w ciągu pół roku.
Magazyny i logistyka
W halach magazynowych AI śledzi ruch wózków widłowych i pieszych pracowników, wykrywając kolizje, blokowanie ciągów komunikacyjnych czy poruszanie się w niedozwolonych kierunkach. Jeden z operatorów logistycznych, po wdrożeniu takiego rozwiązania, niemal całkowicie wyeliminował kolizje wewnętrzne w godzinach szczytu.
Budownictwo
Na placach budowy analiza wideo pozwala wykrywać nieautoryzowany dostęp do stref niebezpiecznych, poruszanie się bez zabezpieczeń na wysokościach czy potencjalne upadki. AI może również zidentyfikować brak uprzęży lub poruszanie się bez nadzoru. W jednym z projektów infrastrukturalnych system ten skrócił czas reakcji na incydenty z kilkunastu minut do zaledwie kilkudziesięciu sekund.
Energetyka i przemysł ciężki
W sektorach o wysokim ryzyku, takich jak przemysł energetyczny czy chemiczny, AI wspiera kontrolę obecności ludzi w pobliżu urządzeń pod napięciem, obszarów wysokiego ciśnienia lub temperatury. Może automatycznie generować alerty, gdy ktoś znajdzie się w pobliżu niebezpiecznego sprzętu bez odpowiednich uprawnień lub zabezpieczeń. To znacząco ogranicza liczbę naruszeń procedur i zwiększa zgodność z normami wewnętrznymi.
Czy to się opłaca?
Zdecydowanie tak. Inwestycja w analizę wideo z AI to nie tylko wydatek na technologię – to przede wszystkim oszczędność wynikająca z ograniczenia wypadków, przerw w pracy, roszczeń i kar. Systemy te mogą działać w oparciu o istniejącą infrastrukturę (kamery CCTV, sieć), co znacząco obniża koszty wdrożenia. Dodatkowo nie wymagają ciągłej uwagi operatora – analizują obraz 24/7, bez zmęczenia i bez przerw.
Dla wielu firm zwrot z inwestycji następuje już w ciągu kilku miesięcy, szczególnie w sektorach o podwyższonym ryzyku. Redukcja liczby wypadków o 20–40%, mniejsze składki ubezpieczeniowe, mniej przestojów, lepsze wskaźniki audytowe – to wymierne efekty, które przekładają się na realne oszczędności i większe bezpieczeństwo całej organizacji.
To inwestycja, która nie tylko chroni ludzi, ale też buduje nowoczesną kulturę bezpieczeństwa i wzmacnia reputację firmy jako odpowiedzialnego pracodawcy.
Podsumowanie
Wypadki przy pracy to nie tylko statystyki – to realne zagrożenie dla zdrowia pracowników, ciągłości operacyjnej i reputacji firmy. Tradycyjne metody nadzoru mają swoje ograniczenia, dlatego coraz więcej organizacji sięga po nowoczesne technologie, takie jak analiza wideo wspierana sztuczną inteligencją.
Oprogramowanie AI umożliwia nieprzerwaną obserwację i interpretację obrazu z kamer w czasie rzeczywistym. Potrafią rozpoznawać niebezpieczne sytuacje, kontrolować przestrzeganie zasad BHP i automatycznie powiadamiać odpowiednie osoby, zanim dojdzie do wypadku. Co ważne, działają w oparciu o już istniejącą infrastrukturę i mogą być wdrażane etapowo – bez konieczności dużych nakładów na starcie.
Korzyści? Mniej incydentów, wyższy poziom bezpieczeństwa, niższe koszty ubezpieczeń i przestojów, lepsze wyniki w audytach, a także większe poczucie odpowiedzialności wśród pracowników. To rozwiązanie, które łączy prewencję z automatyzacją – i realnie zmienia sposób, w jaki firmy dbają o swoich ludzi.
W erze Przemysłu 4.0 analiza wideo to nie luksus – to nowy standard nowoczesnego i odpowiedzialnego zarządzania bezpieczeństwem pracy.
